Op 11 februari vond de Koekeloerdag plaats, georganiseerd in samenwerking met Schrijver Stalservice, Topcalf, Abbi en RumiVar. Tijdens deze dag stond de toekomstvisie van de melkveehouderij centraal, met speciale aandacht voor kalveropfok en ventilatie. In dit artikel blikken we terug op de onderwerpen huisvesting en wetgeving. In het volgende artikel zullen we meer inzichten en praktische tips geven over ventilatie met betrekking tot kalveren.
Veranderingen in de kalveropfok
In 2023 voerde Duitsland als eerste Europese land nieuwe wetgeving in voor kalveren. Deze wetgeving bepaalt onder andere dat kalveren minimaal 28 dagen op het geboortebedrijf moeten blijven, ruimere hokken krijgen en op geschikte bedding moeten liggen. In Nederland wordt ergens in 2025 een nieuwe Wet Dieren verwacht, gebaseerd op input van twee partijen:
De overheid, die het plan voorgenomen invulling dierwaardige veehouderij, heeft opgesteld.
En ZuivelNL samen met de Dierenbescherming, die de Routekaart naar een dierwaardiger en toekomstbestendige melkveehouderij heeft opgesteld.
Waarom 28 dagen aanhouden?
Het belangrijkste argument is dat kalveren sterker en robuuster worden nadat ze zijn verplaatst. Uit onderzoek van Bergevoet en Marcato (2023) blijkt dat immunoglobuline titers (IgG, IgM en IgA) hogere waarden hebben op 2 weken na het transportmoment bij een transportleeftijd van 28 dagen dan bij 14 dagen. Dit betekent dat kalveren een betere actieve immuniteit opbouwen wanneer ze op 28 dagen worden verplaatst en opzichte van 14 dagen , wat in theorie hun gezondheid ten goede komt.

Tegelijkertijd zijn er zorgen over het welzijn van oudere kalveren bij transport. Bij vleeskalveren uit Duitsland die op latere leeftijd zijn opgezet werd een stijging in het antibioticagebruik vastgesteld (landelijk resultaat).
Dit geeft aan dat een langere aanhoudperiode geen doel op zich moet zijn, maar onderdeel moet zijn van een bredere benadering van kalvergezondheid en -welzijn.
Praktische Aanpassingen voor Melkveehouders
De komende jaren (tussen nu en 2040) zullen melkveehouders veranderingen moeten doorvoeren in hun bedrijfsvoering. Hier volgen enkele belangrijke aandachtspunten:
Kalveren langer op het bedrijf houden: Dit betekent aanpassingen in huisvesting en verzorging.
Snellere groepshuisvesting: Kalveren eerder in groepen plaatsen (bij 7 of 14 dagen).
Meer aandacht voor voeding: speengebruik, water, ruwvoer.
Arbeidsgemak en hygiëne: Korte looproutes, snelle mestafvoer en optimale reiniging zijn essentieel.
Ventilatie en stalklimaat: Een goed ventilatiesysteem voorkomt ophoping van vocht en ammoniak, wat cruciaal is nu dieren langer en in grotere aantallen op het bedrijf blijven.
Kalverhuisvesting: Voldoende kalverplekken en overweeg verplaatsbare voor een flexibele inrichting.
Bedding: Voldoende strooisel in eenling- en duoboxen (voorkomt natte bodems en gezondheidsproblemen).

Huisvestingsstrategieën
Een veel gestelde vraag is of kalveren de volledige 28 dagen in eenlingboxen moeten blijven. Er zijn twee gangbare strategieën:
Twee weken in een eenlingbox, daarna duo-huisvesting: Door het tussenschot te verwijderen, kunnen kalveren met z’n tweeën staan.
Na twee weken overplaatsen naar een groepshok: Dit stimuleert sociaal gedrag en kan gezondheidsvoordelen opleveren.
Beide systemen hebben voor- en nadelen. De keuze hangt af van de bedrijfsvoering en de beschikbare ruimte. Een lage infectiedruk blijft cruciaal: bedrijven met meer eenlingboxen en een sanitaire leegstand zien een lagere sterfte onder kalveren.
Ventilatie: de sleutel tot gezonde kalveren
Ventilatie speelt een essentiële rol bij de gezondheid van kalveren. Zonder een goed stalklimaat verliezen andere maatregelen hun effectiviteit. Belangrijke aandachtspunten voor ventilatie zijn:
Voldoende luchtverversing zonder tocht.
Beperking van vocht- en ammoniakophoping.
Een goed ontworpen stalindeling die luchtstromen optimaliseert.
In het volgende artikel zullen we hier dieper op in gaan en meer handvaten geven om het klimaat zo optimaal mogelijk te maken.
De koekeloerdag bood waardevolle inzichten in de toekomst van de melkveehouderij. De verandering in wetgeving en daarmee het langer aanhouden van kalveren vraagt om om aanpassingen in huisvesting, voeding en ventilatie. Met de juiste strategieën kunnen melkveehouders niet alleen voldoen aan toekomstige regelgeving, maar ook de gezondheid en het welzijn van hun kalveren verbeteren. De komende jaren zullen in het teken staan van innovatie en optimalisatie in de melkveehouderij – een uitdaging, maar ook een kans voor een toekomstbestendige sector.
Vragen over de kalveropfok? Neem contact op met onze jongveespecialist Janneke Jonker!
Комментарии