Het belang van melkzuur in kuilen voor een gezonde melkproductie
Het suikergehalte in kuilen krijgt vaak veel aandacht, maar het melkzuurgehalte blijft regelmatig onderbelicht. Toch is melkzuur minstens zo belangrijk, omdat het een essentiële rol speelt in zowel het conserveringsproces van de kuil als in de energievoorziening. Een goede balans in melkzuur draagt bij aan een optimale benutting van het ruwvoer, terwijl een overschot juist risico’s met zich meebrengt. In deze Special van de maand leggen we uit waarom melkzuur zo cruciaal is, welke gevaren er schuilen in een te hoog gehalte en hoe RumiAdd Glucon kan helpen om de juiste balans te behouden.
De rol van melkzuur in kuilen
Melkzuur is een product van het fermentatieproces in de kuil. Melkzuurbacteriën gebruiken de aanwezige suikers in het gras om melkzuur te vormen. Dit zuur verlaagt de pH-waarde van de kuil en zorgt zo voor:
Een goede conservering van het voer.
Stabiliteit van de kuil (minder broei, schimmels en gisten).
Een hoge voederwaarde voor de koe.
Bij vochtige kuilen is een hoger melkzuurgehalte noodzakelijk om de kuil goed te conserveren. Een klein deel van het melkzuur wordt ook omgezet in azijnzuur, wat belangrijk is om broei en schimmelvorming te voorkomen.
Melkzuur versus suiker: wat is belangrijker?
Hoewel het suikergehalte vaak als maatstaf wordt gebruikt, is melkzuur minstens zo belangrijk. In de pens wordt suiker deels omgezet in azijnzuur, wat vooral bijdraagt aan een hoger vetgehalte in de melk. Melkzuur daarentegen wordt omgezet in propionzuur, wat direct wordt gebruikt om melkproductie te stimuleren.
Suiker → verhoogt het vetgehalte in de melk
Melkzuur → stimuleert de melkproductie
Voor melkveehouders die streven naar meer melk uit ruwvoer, is een hoog aandeel melkzuur in de kuil dus gunstig.
Hogere passagesnelheid door melkzuur
Een bijkomend voordeel van melkzuur is dat het de vezels in het rantsoen beter verteerbaar maakt. Het zorgt voor meer inweking van de celwanden (NDF) in gras- en maiskuilen, waardoor de inhoud van de cellen sneller en beter beschikbaar komt. Dit leidt tot een betere benutbaarheid van de voedingsstoffen. Bijeffect is een hogere passagesnelheid van het voer
Bij kuilen met een melkzuurgehalte van meer dan 60 g/kg is het belangrijk om het voer rustig te introduceren, of te combineren met rustige energiebronnen zoals bietenpulp en of geplette gerst.
Wat gebeurt er bij te veel melkzuur?
Wanneer een koe meer melkzuur opneemt dan de pensbacteriën kunnen verwerken, ontstaat pensverzuring. Dit gebeurt doordat het melkzuur zich ophoopt in de pens, wat leidt tot een te lage pH-waarde. Als gevolg hiervan kunnen de pensbacteriën hun werk minder goed doen.
Een deel van het overtollige melkzuur kan vervolgens in de bloedbaan terechtkomen en uiteindelijk de lever bereiken. In de lever wordt melkzuur via gluconeogenese omgezet in glucose, een belangrijke energiebron voor de koe.
Risico’s van een overschot aan melkzuur
Bij een te hoge hoeveelheid melkzuur in de bloedbaan kan echter metabole acidose ontstaan. Dit heeft verschillende negatieve effecten op de gezondheid en productiviteit van de koe:
Verminderde eetlust en lagere voeropname.
Verlaging van de melkproductie.
In ernstige gevallen: leverschade en een verslechterde algehele conditie.
Een goed functionerende lever is daarom cruciaal voor de omzetting van vluchtige vetzuren, zoals propionzuur en melkzuur, in glucose. Dit proces speelt een belangrijke rol in de energievoorziening van het dier.
De rol van pensbestendige B-vitaminen
Daarnaast zijn pensbestendige B-vitaminen, zoals niacine (vitamine PP) en biotine, onmisbaar. Deze vitaminen ondersteunen de omzetting van vluchtige vetzuren naar glucose in de lever en dragen bij aan een efficiënte energiehuishouding:
Niacine helpt de stofwisseling te ondersteunen en voorkomt ophoping van melkzuur in de pens.
Biotine fungeert als cofactor voor enzymen die de glucoseproductie in de lever stimuleren.
Hoewel het belang van deze vitaminen vaak wordt onderschat, zijn ze essentieel om de energievoorziening en productiviteit van melkkoeien te optimaliseren.
RumiAdd Glucon
Om de energievoorziening te optimaliseren en pensverzuring te voorkomen, hebben wij RumiAdd Glucon ontwikkeld. Dit is een unieke mix van pensbestendige B-vitaminen (zoals niacine en biotine) en gisten die:
De melkzuur vormende bacteriën verminderen.
De melkzuur afbrekende bacteriën stimuleren.
De omzetting van vluchtige vetzuren (zoals propionzuur en melkzuur) naar glucose in de lever bevorderen.
Daarnaast bevat RumiAdd Glucon smaak- en geurstoffen die de voeropname verhogen, wat essentieel is voor een goede melkproductie.
Dosering:
100 gram per koe per dag.
Kan eenvoudig worden toegevoegd aan lactatie- en productievoeders.
RumiAdd Glucon is vooral effectief bij vochtige gras- en maiskuilen met een hoog melkzuurgehalte.
Heeft u vragen naar aanleiding van deze Special van de maand? Neem contact op met Bertus Lenferink
Comments